Tabliczka „obiekt monitorowany” jest prawnym obowiązkiem, jednak nie w każdej sytuacji. Kiedy więc i gdzie tabliczka z napisem „obiekt monitorowany” musi zostać umieszczona? Odpowiadamy!
Nie ma potrzeby montażu tabliczki „obiekt monitorowany” na terenie prywatnej posesji, o ile monitoring nie obejmuje fragmentu ulicy, chodnika, czy działki sąsiada, a wszyscy domownicy i goście są świadomi stosowania kamer. Rodzą się tu jednak pewne wątpliwości prawne.
Tabliczka nie jest wymagana, jeśli kamery obejmują wyłącznie teren prywatny i nie nagrywają osób trzecich. Jeśli system rejestruje wizerunek przechodniów lub fragment ulicy – obowiązuje art. 13 RODO i konieczna jest tabliczka z informacją o monitoringu.
Spis treści
- Kiedy RODO nie ma zastosowania? Czysto osobisty lub domowy charakter
- Kiedy tabliczka informacyjna „obiekt monitorowany” jest obowiązkowa?
- Co grozi za brak oznaczenia „obiekt monitorowany”?
- Podsumowanie
Coraz więcej właścicieli domów i działek decyduje się na montaż kamer monitoringu – z myślą o bezpieczeństwie i ochronie mienia. Wraz z instalacją pojawia się jednak pytanie: czy na prywatnej posesji musi znaleźć się tabliczka informująca o monitoringu? Odpowiedź znajdziemy w przepisach prawa – a konkretnie w RODO.
Kiedy RODO nie ma zastosowania? Czysto osobisty lub domowy charakter
Kluczowym dokumentem regulującym ochronę danych osobowych w Unii Europejskiej jest Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych), w skrócie RODO.
Preambuła RODO motyw 18 oraz artykuł 2 ust. 2 lit. c RODO stanowi, że rozporządzenia nie stosuje się do przetwarzania danych osobowych przez osobę fizyczną w ramach czynności o czysto osobistym lub domowym charakterze.
Co to oznacza w praktyce? Jeśli Twoje kamery monitorują wyłącznie Twoją prywatną posesję, czyli obszar, do którego dostęp mają tylko domownicy i ewentualnie goście w relacjach towarzyskich (którzy są świadomi monitoringu), a nagrania służą jedynie do celów osobistych lub domowych (np. ochrona własnego mienia, bezpieczeństwo rodziny), to RODO nie ma zastosowania. W takiej sytuacji nie masz obowiązku umieszczania tabliczki informującej o monitoringu.
Kiedy tabliczka informacyjna „obiekt monitorowany” jest obowiązkowa?
Sytuacja zmienia się jeśli system monitoringu rejestruje obraz spoza granic Twojej posesji, np. fragment ulicy, chodnika, bramy wjazdowej od strony drogi czy działki sąsiada. Wtedy wchodzisz w rolę administratora danych osobowych, ponieważ przetwarzasz wizerunki osób trzecich. Podobnie dzieje się, gdy monitoring na prywatnej posesji zaczyna rejestrować wizerunki osób, które nie są domownikami ani gośćmi, a ich obecność na posesji wynika z celów służbowych, zawodowych lub publicznych. Dotyczy to np. listonoszy, kurierów, serwisantów, pracowników firm remontowych, dostawców czy opiekunek.
W takich przypadkach, mimo że kamery nie wykraczają fizycznie poza granice Twojej posesji (nie nagrywają chodnika, ulicy czy posesji sąsiada), dochodzi do przetwarzania danych osobowych osób trzecich w sposób, który może zostać uznany za wykraczający poza „czysto osobisty lub domowy charakter”. Wizerunek tych osób, zarejestrowany przez Twój system, staje się daną osobową w rozumieniu RODO, za którą odpowiadasz jako administrator danych.
Zgodnie z art. 13 RODO, administrator danych musi spełnić obowiązek informacyjny wobec osób, których dane są przetwarzane – a zatem:
- poinformować o fakcie monitorowania,
- wskazać cel monitoringu,
- podać dane administratora,
- określić czas przechowywania nagrań.
W praktyce najwygodniejszym i najczęściej stosowanym rozwiązaniem jest tabliczka informacyjna z prostym komunikatem, np.:
„Obiekt monitorowany. Administratorem danych jest Jan Kowalski. Monitoring prowadzony w celu ochrony mienia. Kontakt: tel. 123 456 789.”
Nie trzeba zawieszać pełnej klauzuli RODO – wystarczy informacja skrócona w widocznym miejscu, a pełną treść można udostępnić na żądanie (np. na stronie internetowej lub w dokumencie w formie papierowej).
Co grozi za brak oznaczenia „obiekt monitorowany”?
Brak spełnienia obowiązku informacyjnego może zostać uznany za naruszenie przepisów o ochronie danych osobowych i skutkować:
- skargą do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych (PUODO),
- postępowaniem administracyjnym,
- a nawet karą finansową – w skrajnych przypadkach do 20 milionów euro lub 4% rocznego obrotu firmy (art. 83 RODO).
W przypadku osób prywatnych stosuje się zasadę proporcjonalności – ale realne kary i postępowania PUODO wobec osób monitorujących przestrzeń publiczną już miały miejsce.
Podsumowanie
Nie musisz umieszczać tabliczki „obiekt monitorowany”, jeśli kamery rejestrują tylko Twoją prywatną posesję i nie przetwarzasz danych osób trzecich. Jeśli jednak monitoring obejmuje ulicę, chodnik czy cudzą działkę – wtedy jesteś administratorem danych i masz obowiązek informacyjny zgodnie z art. 13 RODO. Tabliczka to najprostszy sposób, by spełnić ten obowiązek i działać zgodnie z prawem.
